فرآیند تحقیقات بازاریابی: مزایا و مثال های تحقیقات بازار

فرآیند تحقیقات بازاریابی شامل جمع آوری اطلاعات در مورد مخاطبان هدف، رقبا و مشتریان شما به منظور تعیین موفقیت بالقوه محصول یا خدمات شما است. این یک عنصر مهم از هر استراتژی بازاریابی است زیرا به شما کمک می کند تا داده های مناسب را جمع آوری کنید تا کمپین های شما با مخاطبان شما و نیازهای آن ها هم آوایی داشته باشد. این به شما کمک می کند تا با خریداران بالقوه در سطح عمیق تری ارتباط برقرار کنید و در نهایت فروش خود را افزایش دهید.

آپدیت 2025 – 1404

چرا تحقیقات بازاریابی در سال ۲۰۲۵ حیاتی‌تر از همیشه است؟

در دنیای تجارت امروز، تصمیم‌گیری بدون داده‌های دقیق و تحلیل‌های عمیق می‌تواند منجر به شکست‌های پرهزینه شود. تحقیقات بازاریابی به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا نیازها و خواسته‌های مشتریان را بهتر درک کرده و استراتژی‌های مؤثرتری را پیاده‌سازی کنند. بر اساس گزارش‌های اخیر، شرکت‌هایی که به‌صورت منظم تحقیقات بازار انجام می‌دهند، تا ۶۰٪ بیشتر از رقبای خود در حفظ مشتریان موفق هستند.

در این پست، قصد داریم نگاهی به فرآیند تحقیقات بازار بیندازیم و برخی از مزایای انجام تحلیل کامل بازار هدف قبل از آغاز کمپین یا عرضه محصول را مورد بحث قرار دهیم. ما همچنین یک راهنمای گام به گام را با شما به اشتراک خواهیم گذاشت و در مورد برخی از رایج ترین ابزارهای بازاریابی که مورد استفاده قرار می گیرند نکاتی خواهیم گفت تا به شما کمک کنیم از تحقیقات بازار خود بیشترین بهره را ببرید.

تحقیقات بازاریابی در دیجیتال مارکتینگ: روش‌ها، ابزارها و نکات کلیدی

در عصر دیجیتال، شیوه‌های سنتی تحقیقات بازاریابی جای خود را به روش‌های سریع‌تر، دقیق‌تر و کم‌هزینه‌تر داده‌اند. تحقیقات بازاریابی آنلاین به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که رفتار، علاقه‌مندی و نیازهای کاربران را با دقت بالا بررسی کنند.

چرا تحقیقات بازار در فضای دیجیتال حیاتی است؟

• داده‌های زنده و لحظه‌ای: به کمک ابزارهایی مانند Google Analytics یا Hotjar، رفتار کاربران در همان لحظه قابل تحلیل است.
• دسترسی گسترده‌تر: شما می‌توانید به راحتی از هزاران کاربر در نقاط مختلف کشور یا جهان اطلاعات جمع‌آوری کنید.
• سفارشی‌سازی بیشتر: امکان تحلیل رفتار کاربران در کمپین‌های ایمیلی، صفحات فرود، شبکه‌های اجتماعی و… وجود دارد.

مثال واقعی: چگونه یک فروشگاه آنلاین از تحقیقات دیجیتال سود برد؟

یک فروشگاه آنلاین لباس، پس از تحلیل رفتار کاربران با ابزار Hotjar متوجه شد که بیش از ۷۰٪ کاربران در صفحه فیلتر رنگ گیر می‌افتند و بدون خرید خارج می‌شوند. با ساده‌سازی فیلترها و انجام تست A/B، نرخ تبدیل آن صفحه ۲.۳ برابر شد. این مثال نشان می‌دهد که تحقیقات بازاریابی دیجیتال صرفاً تئوری نیست، بلکه تأثیر مستقیمی بر سودآوری دارد.

مزایای خاص تحقیقات بازاریابی آنلاین

• مقیاس‌پذیر بودن داده‌ها
• قابلیت تست سریع فرضیه‌ها
• امکان پیاده‌سازی خودکار گزارش‌ها و بینش‌ها
• ارتباط مستقیم با مخاطب در پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام یا تلگرام

مراحل تحقیقات بازاریابی دیجیتال

چک‌لیست تحقیقات بازار در دیجیتال مارکتینگ

✅ تعیین پرسونای دیجیتال (سن، جنسیت، مکان، علایق)
✅ بررسی ترندهای گوگل و شبکه‌های اجتماعی
✅ تحلیل کلمات کلیدی هدف‌دار و LSI
✅ مقایسه رقبا از نظر ترافیک، بک‌لینک، محتوا
✅ اجرای تست A/B روی صفحات مهم
✅ جمع‌آوری نظرسنجی یا فرم‌های بازخورد آنلاین
✅ پایش لحظه‌ای رفتار کاربران در سایت
✅ استخراج بینش‌های قابل اقدام و بهینه‌سازی محتوا و تبلیغات

تحقیقات بازار چیست؟

تحقیقات بازار فرآیند جمع آوری اطلاعات برای کمک به درک بهتر بازار هدف است. برای تعیین نیازها و ترجیحات مصرف کنندگان از تکنیک هایی مانند نظرسنجی، مصاحبه، گروه های متمرکز و مشاهدات استفاده می شود. سپس می توان از داده ها برای طراحی بهتر محصولات، افزایش آگاهی از برند، بهبود تجربه کاربر و در نهایت ایجاد یک استراتژی بازاریابی استفاده کرد که منجر به جذب مشتری و بهبود نرخ تبدیل کلی شود.

فرآیند تحقیق بازار بر مبنای چهار عامل کلیدی اساسی است که به عنوان چهار P بازاریابی شناخته می شود:

• محصول (کالا یا خدمات)
• قیمت (نحوه قیمت گذاری)
• مکان (محل عرضه محصول)
• ترویج (تبلیغات، روابط عمومی و فروش)

با تحقیق در مورد این چهار عنصر کلیدی، می توانید درک بهتری از اینکه مصرف کننده هدف شما چه کسی است، به دنبال چه چیزی در یک محصول است، چه تکنیک های بازاریابی با آنها مطابقت بیشتری دارد و چقدر حاضرند برای محصول شما بپردازند، به دست آورید. شما همچنین می توانید تصویری از شخصیت خریدار فرضی خود (پرسونای مشتری) بسازید تا بتوانید یک استراتژی بازاریابی طراحی کنید که به تبدیل هر چه بیشتر سرنخ ها به فروش کمک کند.

• یک فرآیند معمولی تحقیقات بازاریابی شامل:
• تعیین اهداف تحقیق
• تدوین برنامه تحقیقاتی
• انتخاب نمونه
• جمع آوری سازماندهی و تجزیه و تحلیل داده ها
• اتخاذ تصمیمات مبتنی بر تحقیق
• اقدام بر اساس بینش

مزایای تحقیقات بازار چیست؟

انجام یک فرآیند تحقیقات بازاریابی مزایای زیادی دارد. این مزایا بر سه حوزه کلیدی استراتژی، بازاریابی و عملیات متمرکز هستند.

بیایید به برخی از مهم ترین مزایای تحقیقات بازار نگاهی بیندازیم:

• تحقیقات بازار از داده ها برای تعریف دقیق رفتارها، نگرش ها و نظرات مصرف کننده استفاده می کند. این به شما کمک می کند تا مخاطبان هدف خود را مشخص کنید. همچنین به شما کمک می کند تا فعالانه به مشتریان خود در سطح شخصی گوش دهید.
• می توانید از تحقیقات بازار برای آزمایش پیام رسانی و تبلیغات خلاقانه استفاده کنید.
• تحقیقات تجربه کاربری (UX) می تواند به شما در بهبود وب سایت و ایجاد تبدیل بیشتر کمک کند.
• تحقیق صحیح همچنین می تواند به شما کمک کند تا ویژگی های جمعیت شناختی پرسونای خریدار خود را تعریف کنید تا بتوانید استراتژی های متناسب با نیازها، خواسته ها، امیال و نقاط درد آنها را طراحی کنید. این باعث صرفه جویی زیادی در زمان و هزینه شما در دراز مدت می شود.
• تحقیقات بازار می تواند به شما کمک کند تا بفهمید چه چیزی از نظر ساختار عملیاتی سازمان شما به خوبی کار نمی کند.
• فرآیند تحقیقات بازار به شما کمک می کند موقعیت خود را در بازار تقویت کنید.
• تحقیقات بازار به شما کمک می کند تهدیدها و فرصت های بالقوه و همچنین رقبای خود را شناسایی کنید.

فرآیند تحقیقات بازاریابی در 5 مرحله

حالا بیایید نگاهی به آنچه در یک فرآیند تحقیقات بازاریابی معمول دخیل است بیندازیم:

1. مشکل یا فرصت را تعریف کنید. قبل از اینکه بتوانید تحقیق و جمع آوری داده ها را شروع کنید، باید هدف پشت این فعالیت را درک کنید. چه اطلاعاتی را می خواهید جمع آوری کنید؟ امیدوارید از فرآیند تحقیقات بازار چه چیزی بیاموزید؟
2. برنامه تحقیقات بازار خود را توسعه دهید. این مرحله درباره نحوه جمع‌آوری داده‌هایتان است و اینکه چه ابزارهایی برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیازتان بهتر عمل می‌کنند. آیا باید از نظرسنجی، مصاحبه یا گروه های کانون استفاده کنید؟ اجرای تست های کاربر چطور؟
3. داده ها و اطلاعات مربوطه را جمع آوری کنید. این جایی است که شما اطلاعاتی را جمع آوری می کنید که از آنها برای نتیجه گیری و طراحی استراتژی بازاریابی خود استفاده خواهید کرد. هدف شما باید جمع آوری ترکیبی از داده های کمی (اعداد) و کیفی (نظرات و مشاهدات) باشد.
4. تجزیه و تحلیل داده ها و گزارش یافته ها. اطمینان حاصل کنید که به جای تجزیه و تحلیل اطلاعات خاص، بر شناسایی روندها تمرکز می کنید. تا حد امکان عینی باشید – به دنبال الگوهای مبتنی بر فرضیات خود نباشید.
5. تحقیقات خود را عملی کنید. در نهایت، از یافته های خود برای ایجاد استراتژی های بازاریابی که با مخاطبان شما مطابقت دارند استفاده کنی. با این حال، در اینجا متوقف نشوید. روندها به طور مداوم در حال تغییر هستند، بنابراین مطمئن شوید که تمام مراحل فرآیند تحقیقات بازاریابی را به طور منظم دنبال می کنید و کمپین های خود را مطابق با آن تطبیق می دهید.

پرسش ها و ابزارهای تحقیق بازار

اکنون قصد داریم به چهار تکنیک رایج مورد استفاده در فرآیند تحقیقات بازار نگاهی بیندازیم. هدف استفاده از ترکیبی از تمام ابزارهای تحقیقات بازار است تا تعادل مناسبی بین داده‌های کمی و کیفی برای استناد به نتایج داشته باشید.

نظرسنجی ها

نظرسنجی نوعی تحقیق است که برای جمع آوری داده ها از سوالات باز و بسته استفاده می کند. می توانید نظرسنجی ها را به صورت پرسشنامه های آنلاین یا چاپی یا از طریق ایمیل ارائه انجام دهید. کنار هم قرار دادن آنها آسان است و انجام آنها کم هزینه است. به علاوه، تجزیه و تحلیل داده ها در این روش آسان است.

مصاحبه ها

مصاحبه های عمیق می تواند به شما کمک کند تا درک عمیق تری از بازار هدف خود به دست آورید. آنها می توانند به شما در درک نیازها، خواسته ها و نقاط درد مشتریان کمک کنند. همچنین می توانید دریابید که مشتریان از تجربه خرید خود چه انتظاراتی دارند. شما از این طریق بینش زیادی به دست می آورید و آنها می توانند به شما در ایجاد همدلی برای مخاطبان هدف کمک کنند.

گروه های کانون

برگزاری یک گروه کانون شامل انتخاب گروهی از افراد از بین مخاطبان هدف شما به منظور گفتگو و یافتن نظرات آنها در مورد محصول، خدمات، تجربه کاربری و غیره است. گروه های کانونی می توانند راهی عالی برای به دست آوردن درک عمیق تر از مصرف کننده  های شما باشند. اگرچه نسبت به سایر تکنیک‌های مورد استفاده در فرآیند تحقیقات بازاریابی، گران‌تر و زمان‌برتر هستند.

مشاهدات

جایگزین دیگر برگزاری یک جلسه مشاهده است که در آن مشتری هدف را در حالی که با محصول شما درگیر می شود تماشا می کنید. این روش بسیار مقرون به صرفه تر است، به علاوه شما می توانید افراد را در حال تعامل با محصولتان در محیطی واقعی تر مشاهده کنید.